Ένα απολύτως ανορθόδοξο πορτραίτο του Μ. Καραγάτση, μέσα από τα μάτια της κόρης του Μαρίνας.
Σενάριο - Σκηνοθεσία:
Ηλίας Γιαννακάκης
Γνώρισα την Μαρίνα Καραγάτση το φθινόπωρο του 2007. Μου τη σύστησε ο Κωστής Σκαλιόρας που μου είχε προσφέρει πολύτιμη βοήθεια στο “Παρασκήνιο” για την Χριστίνα Τσίγκου. Η Μαρίνα εμφανίστηκε και μίλησε πολύ ωραία τότε στο ντοκιμαντέρ για την Τσίγκου. Το 2008 θα ήταν έτος Καραγάτση και της πρότεινα να κάνουμε ένα “Παρασκήνιο”.
Δέχτηκε. Ξεκινήσαμε τα γυρίσματα από εκείνη την ίδια. Το υλικό που προέκυπτε ήταν εξαιρετικό.
Η ταινία επρόκειτο να αναφέρεται συνολικά στον συγγραφέα και το έργο του. Είχα κινηματογραφήσει μάλιστα, στο Μουσείο Μπενάκη, το συνέδριο για τον Καραγάτση, με πλήθος κόσμου και συμμετοχή μεγάλων ονομάτων. Συγγραφείς, φιλόλογοι, αναλυτές, κριτικοί, ιστορικοί λογοτεχνίας, μίλησαν σε ένα όντως εντυπωσιακό συνέδριο.
Στην πορεία των γυρισμάτων όμως, συνειδητοποίησα ότι το θέμα της ταινίας ήταν η ίδια η Μαρίνα και το οικογενειακό πλέγμα που συμπεριλάμβανε εκτός από εκείνη, τον δεσποτικό πατέρα της και την καταπιεσμένη από εκείνον μητέρα της. Τη σπουδαία ζωγράφο Νίκη Καραγάτση. Κατάλαβα ότι το πνεύμα και ο χαρακτήρας του Καραγάτση θα μπορούσε να αποδοθεί πολύ πιο πειστικά μέσα από το ξετύλιγμα του οικογενειακού πλέγματος, παρά μέσα από ένα κλασικό φιλολογικό πορτραίτο. Από τη στιγμή που διαπίστωσα ότι η Μαρίνα ήταν διατεθειμένη να μιλήσει ανοιχτά, μέσα από μια ψυχαναλυτική σχεδόν εξομολόγηση στην κάμερα, αποφάσισα να μην χρησιμοποιήσω το υλικό από το συνέδριο. Ούτε να κινηματογραφήσω κάποιον άλλο να μιλά για τον Καραγάτση. Παρά μόνο την Μαρίνα.
Η οποία εκείνη την περίοδο είχε ολοκληρώσει ένα αυτοβιογραφικό αφήγημα, το “Ευχαριστημένο”, μέσα από το οποίο επιχειρούσε να διαχειριστεί το οικογενειακό παρελθόν της. Ένα βιβλίο το οποίο είχε ως σκηνικό χώρο το οικογενειακό σπίτι τους στην Άνδρο.
Μετά τα γυρίσματα στην Αθήνα πήγα κι εγώ στη Άνδρο και ολοκληρώσαμε εκεί τα γυρίσματα.
Το “Παρασκήνιο” για τον Καραγάτση ή καλύτερα για τους Καραγάτσηδες, αποτελεί, χωρίς αμφιβολία, ένα από τα καλύτερα που έχω κάνει. Είναι ντοκιμαντέρ αλλά μοιάζει με μυθοπλασία. Σαν ένα δράμα χαρακτήρων.
Η Μαρίνα είναι εξαιρετική αφηγήτρια. Με χιούμορ και αυτοσαρκασμό διαχειρίζεται ένα βαρύτατο οικογενειακό πλέγμα και φωτίζει με τον καλύτερο τρόπο τον πατέρα και τη μητέρα της. Και ασφαλώς την ίδια...
Είμαι ευτυχής που αποφάσισα να μην είναι ένα τυπικό ντοκιμαντέρ για τον συγγραφέα και ακολούθησα αυτή την επιλογή.
Και ελπίζω τα βράδια που με φιλοξένησε η Μαρίνα στο αρχοντικό της Άνδρου και κοιμήθηκα στο δωμάτιο που κοιμόταν ο ίδιος ο Καραγάτσης, να μου άφησαν κάτι, έστω ελάχιστο, από το πνεύμα και το ταλέντο του...
Ελευθεροτυπία
